Een jaar praktijkervaring en taalles ineen. Eind februari 2024 ging de Z-route Pilot in Groningen van start. Een samenwerking tussen WerkPro, gemeenten en Stavoor die gericht is op het leren van de Nederlandse taal in combinatie met praktijkervaring. Een jaar later blijkt dat de aanpak zoden aan de dijk zet. “Het succes van deze pilot zit in de korte lijntjes tussen WerkPro, Stavoor en de gemeenten. We kunnen snel inspelen op signalen en zorgen ervoor dat iedere inburgeraar maatwerk krijgt.”
Gestart is met een groep van 12 inburgeraars met deelnemers uit de gemeenten Groningen en Tynaarlo. Meerdere inburgeraars zijn inmiddels doorgestroomd naar Praktijkleren, een (pre-)entreeopleiding of zelfs een mbo-opleiding. Ook zijn er deelnemers die zowel de verplichte 800 taal- als participatie-uren hebben afgerond en de stap zetten naar betaald werk.
Leren door te doen
De Z-route is bedoeld voor inburgeraars die het beste leren door te doen. Het idee achter deze pilot is dat mensen in een praktische omgeving sneller de taal leren en tegelijkertijd werkervaring opdoen. Jolanda Venema van Stavoor Inburgering licht toe: “Het mooie van WerkPro is dat zij niet alleen werkplekken bieden, maar ook begeleiding op maat. Een reguliere stageplek, zoals bij de HEMA, betekent vaak dat iemand er zelf zijn weg moet vinden. Bij WerkPro is dat anders. Daar is een plan, een stageboekje, en begeleiding die aansluit op de behoeften van de inburgeraar. En heel belangrijk: WerkPro houdt rekening met de lestijden van Stavoor. Hierdoor is er geen lesuitval.”
WerkPro biedt een breed scala aan werkplekken, zoals kringloopwinkels, fietsenreparatie en horecalocaties. “Een groot voordeel is dat wij als taaldocenten direct contact hebben met de werkbegeleiders,” vervolgt Venema. “Dat betekent dat als een deelnemer bijvoorbeeld in de fietsenwinkel werkt, wij in de taalles specifiek aandacht besteden aan de termen en vaardigheden die hij daar nodig heeft.” Deelnemers werken per week vier dagdelen en hebben vier dagdelen taalles. Eén dagdeel hiervan is specifiek gericht op ‘taal op de werkvloer’. Venema: “Een andere reden dat deze pilot werkt is dat kandidaten extra taalles krijgen. Hierdoor bereiken ze sneller de verplichte 800 uur en zitten we daarnaast ook al snel aan de verplichte participatie uren.”
Meer dan taal alleen
De pilot laat zien dat inburgering meer is dan alleen het aanleren van een taal. Het gaat om zelfredzaamheid en het benutten van talenten. Venema. “Veel inburgeraars kunnen en willen meer. Ze hebben in hun eigen land al jaren werkervaring en zijn heel handig. Door ze betekenisvolle werkervaring te bieden, halen we het beste in hen naar boven. Daar is veel oog voor.”
Concrete resultaten en loopbaanstappen
De aanpak kent nog een extra verdiepingsslag zegt Claudia ter Veen van WerkPro: “Taal en participatie krijgt meer zin als mensen ook een verklaring Praktijkleren kunnen halen. Omdat onze werkbegeleiders erkenningen hebben om mbo-verklaringen af te tekenen, halen inburgeraars een praktijkverklaring die in heel Nederland geldig is. De combinatie van begeleiden in de praktijk en ‘taal op de werkvloer’ werpt extra vruchten af. Er zijn al praktijkverklaringen gehaald in logistiek en vervoer, fietsreparatie, lastechniek en facilitaire dienstverlening. Het halen van een praktijkverklaring tijdens het inburgeren geeft mensen zelfvertrouwen en meer betrokkenheid bij hun eigen inburgering en dus leerproces.”
Ter Veen vervolgt: “De groei zien we ook bij concrete loopbaanstappen. Zo is een deelnemer die begon in de fietsenwerkplaats inmiddels doorgegroeid naar een betaalde functie als fietsenmaker. Een andere deelnemer die startte in de horeca, heeft met succes een entreeopleiding afgerond en werkt nu in een restaurant in Groningen.”
Voordelen voor gemeenten
De Z-route pilot biedt ook belangrijke pluspunten voor gemeenten. Zij zijn verantwoordelijk voor het aanbieden van inburgeringstrajecten en participatiemogelijkheden, maar het vinden van geschikte werkplekken voor inburgeraars kan een uitdaging zijn. Dankzij de samenwerking met WerkPro en Stavoor krijgen inburgeraars niet alleen een werkplek, maar ook intensieve begeleiding. Dit vergroot hun kans op een succesvolle integratie en verkleint de kans op langdurige afhankelijkheid van uitkeringen. Venema en Ter Veen benadrukken: “Voor gemeenten is dit een efficiënte aanpak. Doordat de taal- en werkcomponent geïntegreerd is, worden inburgeringstrajecten effectiever en zien we een snellere doorstroom naar vervolgopleidingen of werk. Dit verlaagt uiteindelijk de maatschappelijke kosten en verhoogt de participatie.”
Ook is het voor gemeenten makkelijker om de voortgang van deelnemers te monitoren, omdat er korte lijntjes zijn tussen alle betrokken partijen. Naast de leerdoelen geven kwartaalrapportages van Stavoor en WerkPro inzicht in zowel het aantal participatie-uren als de voortgang in taalvaardigheid, waardoor gemeenten beter kunnen sturen op beleid en resultaten.
Vooruitblik
Gezien het succes van de pilot komt er mogelijk in het najaar een tweede Z-route klas. Om de aanpak verder te verbeteren, worden praktijkgerichte opdrachten toegevoegd aan het curriculum van de taalles. De samenwerking met het Alfa College wordt onderzocht, bijvoorbeeld voor extra begeleiding op de werkvloer door cultuurcoaches in opleiding die ooit zelf zijn ingeburgerd. Ook zullen er regelmatig inloopochtenden worden georganiseerd, waar betrokken partijen de voortgang van de inburgeraars kunnen zien. Venema benadrukt het belang van samenwerking: “Het succes van deze pilot zit in de korte lijntjes tussen WerkPro, Stavoor en de gemeenten. We kunnen snel inspelen op signalen en zorgen ervoor dat iedere inburgeraar maatwerk krijgt.”
Een aanpak met potentie
Deze aanpak wekt inmiddels de interesse elders in Nederland. Venema: “Een organisatie in Rotterdam die een vergelijkbaar traject wil opstarten, zocht ons op. Mijn advies aan andere gemeenten? Ga niet eindeloos plannen en praten, maar probeer het gewoon. Het levert zulke mooie resultaten op.”
Het succes van de Z-route Pilot bewijst dat inburgeraars met de juiste ondersteuning niet alleen de taal leren, maar ook kunnen doorstromen naar volwaardige participatie in de samenleving. Of zoals Ter Veen en Venema het samen verwoorden: “Dit is inburgering met hoofdletters en een uitroepteken!”
Ook interessant: deelnemers vertellen over de stappen die ze hebben gezet. Gemaakt door Studio Spinlink, het multimediabedrijf van WerkPro:
